Dom Grocholskich w sędomirskim województwie starodawny, który wspomina fundus w Grocholicach kościoła onego… Tam jeszcze epitafia z funduszem się zgadzają… Tamże groby ich przed wielkim ołtarzem, na kamieniach herb Syrokomla był roku 1583.
LEGENDA HERBOWA
Wszyscy się zgadzają, że ten herb na Polszcze nabyty i że rycerzowi Syrokomla nazwanemu herbu Abdank nadano krzyż do ojczystego klejnotu, że Prusaka poganina na pojedynkową utarczkę, wyzywającego polskich junaków i lżącego chrześcijańskie imię, pokonał i zwyciężył; jako tedy obrońcy ukrzyżowanego Boga krzyż przydano.
Kasper Niesiecki, Herbarz, VIII, 589
OPISANIE HERBU
Abdank biały zwyczajny powinien być w polu czerwonym, ale na wierzchu jego we środku krzyż złoty. Na hełmie nad koroną takiż Abdank biały z krzyżem.
Kasper Niesiecki, Herbarz, VIII, 589
SYROKOMLYA – Genus Polonicum modestique in eo viri.
SYROKOMLA – Ród polski a mężowie w nim skromni.
Jan Długosz, Insignia, 27
Delineatio
Sunt Arma Habdank, sed ex Medio excesit sursum aurea crux, arma sunt candida, campus sanguineus. Super coronam candem Arma. (ut Bielsc: at Paproc: ins Oper.)
Origo.
Veninut ex additione pro meritis viro militari dicto Syrokomla de Armis Abdank ut not auit Bielscius fol. 277. Cum enim insolenter Pruscius Miles Ladislai Łoktek temporibus 1331. provocaret Militem nostrum in theatrum duelli, at que inter obiurgationes diras Christi quag; nomen et gloriam ignominia repleret, nobilis de armis Habdank pio motus affectu contra i… iquum militem processit, atque dira minantem diris supposuit maribus. Laetus Rex Auream crucem merenti nobili in praemium obtulit, et armis adfixit. Antiquitatem Armorum etiam indicat, quod Episcopus Plocensis de his armis Jacobus Anno 1391 H… …
Gratia Dei et Regis
Non immeritis ad crucem erectam in Theatro Impressarum Ioannes Ferus apposuit Christianum dogma Pignus divini Amoris. Ipse namque Salvator incitando mortalium genus instrubat dicens: „Videte est dolor sicut dolor meus”.
Summa haec gratia fuerunt Dei, summum quoque pignus crux sancta existet.
Hunc D. August lib de Catech. Rud. Anua Amorem illies qui amore tui amoris descendit interim Virginio et tibi amorem suum amori tuo Copulavit”.
Arma presentia dum inspicio, considero crucem subscribere illis iam licebit:
Gratia Dei et Regis Henricus 2 Borbonius Navarre Rex refert. Jacobius Tiportius in Symbolis denoti humilisque erga Deum gratia formanerat Symbolum literam H a quatuor partibus ornatam rosis, et addidit legendum: „Gratia Dei sum id quos sum”; „Nil hoc vero verius est”.
Idem et Syrokomla miles armis suis exprimit dicens: „Gratia Dei qui instuxit manus meas ad pugnam pro fide Christi, et gratia Regis qui aura crucefactum collustramit meum, sum id quod sum”.
Expressit gladio et affectu quod instruebat D. August. Constans et perfectus debet esse amor noster, ut si nesse fuerit, amore illius moriamur, qui amore nostri placide ae benigne mori dignatus est Peacuit in proposito Illustris et Reverendiss. Scipio Gonzaga Presb. Card. et Partriarcha in Hierusalem, qui ad Crucem in Manu inprimere docuerat: „Potius mori quam fidem fallere” …it Typotius: „Qui enim Christum confessus, fuerit coram hominibus confitebitur eum Patrem qui in Coelis est”.
Justinus Imperator secreti cuiusdam gratia in nulle is suis imprimi decrenit literam M, quam Crucibus et stellis a lateribus adornanit qui subs… sit:” Cuis p… et pigeat” C. lul Caes de Nun. Rom: Si co… iec placebit docuit quo vir fit magnus, et quo Minimus: „Amore et Pudore” enim Dei et Patriae, pudorem… … Consilium non habet; set totus scopus sic amantis et Chrisitus et Deus: et eo sit magnis at que illi splendores, honores, lumina stellae bicebunt. Minimus vero in Regno et Familia sit, non amore, non pudore, unde Apocalips.
Qui sordet sordescant adhuc: „Pugnavit sic D. Martinus Amore, pugnavit Themistocles pudore. … m Mitridatem humiliter natum triumphantem conspexit. Refloreat igitur in posteritate Pareneis Syrokomlae Meritum et militia accedero praemium, Gratia Dei et Regis non seguiter incipiet. Igitur itote per annos seculaque et priscae titulos praecedite famae.
Linea Familiae Syrokomlarum
Syrokomla miles eregins, qui primum talia arma collata fuerunt anno 1331 sicut in irigine diximus qui quoniam bona collata quaedam fuerunt villam Syrokomla fundaeit in Cracoviensi Palat… Grocholscijae, Grocholice, in Sandomir Palatinatu.
Erectores Ecclesiae et fundatores ibidem leguntur. Jacobus Grocholski Canonicus Crac: me fieri fecerunt anno 1460. „Alij dinisione bonorum acceptacae perunt notare Familiam suam de Grabów ex districtus Radomien… errant enim Nicolai et Stanislai fratrum Germanarum bona Grocholice, Grabów et Paciorkowa Wola. Hinc possesit quod ob dimissionem unter se bonarum varie Cognominati fuerint. Nicolaus Grocholski vir indicio Granis, habuit filias 2. Albertum et Andream, ille contracto matrimonio cum Margaretha Wielgorska habuit filios Valentinum et Matheum, qui post modum factus religious in Ordine Praedicat erat Magister S. Theologiae et Proniuctalis, filiae ipsus Szartowska et Makowska. Andreas vero eregius miles in Podolia, post diversos bellicose actus cum Elisabeth Wydżanka de Rzyczyce sorore subiiudicis Leopol. Vinculum sacramenti matrimonialis tenuit et reliqet filios Stanislaum qui vota reddidie Deo in Ordine Praedicatorum Joannem.
Strenuum virum, Ezechielem, qui consecranit dies in Domini coelorum negotio et est Theol. Lector inter Praedicat… et in Provincia Russiae ipsorum Provincialis in A. 1644 Andream et Christophorum milites, quorum soror Lucas Guzelphi. Stanislaus, Nicolai frater, ex Barbara de Podhaice Wolska rliquit Lucam, Andream, Georgius at Joannem et ex altero matrimonium Jobum Georgius in Rokosz occisus a peditu equorum consulcatus dum Regias partes defenderet Job ex Sulimirska reliquit prole. Thomas miles.
Sporządziłem na podstawie ręcznych notatek sporządzonych przez moją prababkę Zofię z hr. Zamoyskich Tadeuszową Grocholską.